Zeberus
Yönetici
Yargıtay 7. Ceza Dairesi Onursal Üyesi Seyfettin Çilesiz’in, "TÜİK'in enflasyon verilerinin asılsız olduğu" gerekçesiyle, Ankara 6. İdare Mahkemesi’nde açtığı davada, mahkemenin kararını vermesi bekleniyor.
"BÖLGE MÜDÜRLERİ GÖREVDEN ALINDI"
Davanın, 3 Mart Pazartesi günü görülen duruşmasında, eski TÜİK Başkanı Birol Aydemir'in uzman olarak dinlenmesi talep edilmiş ancak mahkeme bu talebi reddetmişti. Mahkemeye yazılı beyan sunan Aydemir, TÜİK'in enflasyonu düşük hesapladığı, internet tarama yöntemini kullanarak uygun fiyatlı ürünü enflasyon hesaplamasında kullandığı ve buna karşı çıkan bölge müdürlerinin görevden alındığı iddialarını gündeme getirmişti.TÜİK 3 YILDA ENFLASYONU YÜZDE 31 EKSİK GÖSTERDİ
Eski TÜİK Başkanı Aydemir, yazılı beyannamesindeki iddialara ilişkin sorularını yanıtladı.Mahkemeye sunduğu beyanında belirttiği, ''TÜİK ve İTO endekslerini 2022 Ocak ayında eşitlediğimizde TÜİK'in 3 yılda enflasyonu toplam yüzde 31 oranında düşük gösterdiğini söylemek yanlış olmayacaktır'' iddiasına ilişkin hesaplamayı nasıl yaptığı sorulan Aydemir, şunları kaydetti:
*Çok basit bir örnekle TÜİK’in enflasyonu düşük göstermesinin sonucunda emeklilerin ve çalışanların maaşlarının son üç yılda üçte bir oranında yani yüzde 31 oranında hesaplandığını ve verildiğini söyledim.
*2022 yılından bu zamana kadar ben TÜİK’in açıkladığı enflasyonu minimum en düşük yüzde 31 daha düşük hesapladığını ve bundan dolayı da emekli ve memur maaşlarının da bu kadar arttırıldığını savunuyorum.
*Bu hesabı nasıl yaptım? Ben yaklaşık üç, dört yıldan beri TÜİK’in enflasyonla ilgili hesaplamalarına biraz kafa yormaya başladım. Bazı göstergelerle doğruluğunu test etmeye çalıştım.
"TÜİK HESAPLARINDA BİR GARİPLİK OLMAYA BAŞLADI"
*Enflasyonu doğru göstermediği ve aşağı doğru gösterdiğini kendi açımdan gördüm. İstanbul Ticaret Odası’nın her ay yayınladığı bir enflasyon rakamı var. O rakamları aldım ve TÜİK’in rakamlarıyla karşılaştırdım.*Belki on yıl, daha fazla geriye giden, üstelik her ay, neredeyse 120 aylık bir seri var. Karşılaştırdığımda gördüm ki 2021 ve hatta 2022’nin başına kadar başa baş gidiyorlar. Arada neredeyse fark yok denecek kadar az.
*Sonra birdenbire aradaki o yakınlık kopmaya başlıyor ve İTO‘nun enflasyonu TÜİK’in enflasyonun üzerinde kalmaya başlıyor. 3, 5,7 puan hatta 20 puanın üzerine çıktığı zamanlar da oluyor. İTO yöntemini değiştirmedi ama TÜİK’te yöneticiler ve bakanlar değişti. TÜİK’te ondan sonra enflasyon hesaplarında bir gariplik olmaya başladı.
''TÜİK ENFLASYONU EN AZ YÜZDE 31 ORANINDA DAHA DÜŞÜK GÖSTERDİ''
*2023 Mayısından sonra bir anda bakan değişiyor ve TÜİK Mehmet Şimşek’e bağlı oluyor. Mehmet Şimşek’in rakamlar üzerinde işlemler yapmak yönünde bir talimat verdiğini düşünmüyorum.*Bunun sonucunda iki rakam yeniden birbirine yanaşmaya başlıyor. Şu an ortalama 5-6 puan farklara düştü. İTO’nun enflasyonu üç yılda TÜİK'in açıkladığı enflasyondan yüzde 31 daha yüksekti, ki bu bence minimum diye alıyorum ben, dolayısıyla TÜİK enflasyonu en az yüzde 31 oranında daha düşük gösterdi.
*Bu da maaşları enflasyona göre belirlenen emeklilerin ve çalışanların maaşlarının üçte bir oranında daha az arttırılması demektir.
"EMEKLİ 20 BİN TL ALACAKTI"
*Bugün 15 bin lira alan bir emekli, doğru bir şekilde enflasyon açıklansaydı ve maaşını alsaydı bugün 20 bin Türk Lirası alacaktı. Bugün ikramiye bin lira artırıldı diye ortalık kıyamete döndü. Bin liranın konuşulduğu yerde bir seferlik biz her ay 5 bin liradan bahsediyoruz.''''İTİRAZ EDEN 8 BÖLGE MÜDÜRÜ AYNI GECE GÖREVDEN ALINDI''
"TÜİK'in 8 bölge müdürünü görevden aldığı ve 2022 yılı mayıs ayı enflasyonu açıklanmadan önce merkezden 6 uzmanın rapor alarak izne çıktığı" iddialarına ilişkin de konuşan Aydemir, şu ifadeleri kullandı:*Benim TÜİK’in enflasyonu yanlış yaptığına dair teknik görüşlerim var. Bir de kurumda yapılan idari tasarruflardan dolayı ben TÜİK’in enflasyon verilerini doğru yansıtmadığını düşünüyorum. TÜİK son 3,4 yıldan beri internet üzerinden topladığı fiyatları da enflasyon hesaplamasında kullanıyor.
*Ama Türkiye’de kaç kişi internet üzerinden alışveriş yapıyor? Türkiye’de internet üzerinden alışveriş yaparken insanlar en ucuzunu bekliyor ve onu alıyorlar. Toplam harcamanın yüzde kaçıdır bilmiyorum ama düşük bir miktarda olduğu net. Şimdi TÜİK'in, internetten bulduğu en ucuz bir tane ürünün fiyatını alıp, bölge müdürlerine, 'fiyat olarak bunu bildireceksiniz, bunu kullanacaksınız' dediği iddiası var.
*Ben bunun doğru olduğunu düşünüyorum. Niye? Buna itiraz eden 8 bölge müdürü aynı gece görevden alındı. 8 bölge müdürünün bir gece aynı anda görevden alınmaları normal değil.
*Çünkü ben o kurumun başkanlığını yaptım, 4,5 yıl. Bürokraside neyin ne anlama geldiğini iyi bilirim. Dolayısıyla bunu kabul etmeyen bölge müdürleri görevden alındılar.
''OLABİLDİĞİNCE BÜTÜN VERİLERİ GİZLEMEYE ÇALIŞTILAR'
*Bizim gibi insanların bakıp da bu verilere ne oluyor, siz ne yapıyorsunuz dememeleri için olabildiğince bütün verileri gizlemeye çalıştılar. Ama sonuçta yaptıkları işlemler bir şekilde yansıyor ve yaptıkları yanlış hesaplamalar görülüyor. 2022 yılında mayıs enflasyonu açıklanacağı zaman haziran ayının başında enflasyonun hesaplandığı şubedeki 6 uzman rapor aldı.*Bunun bürokrasideki anlamı şudur: Bu yapacağınız açıklamaya katılmıyoruz, bu hesaplama doğru değil, ben buna imza atmam. O ayın enflasyonu çok düşük açıklandı. TÜİK’in yaptığı şeylerin hem idari yönden hem de teknik yönden bir sürü yanlışı var.''
''TÜİK BOŞ KONUŞUYOR''
Aydemir, TÜİK'in mahkemedeki savunmasına ilişkin, ''TÜİK, mahkemede savunma yapmadı ki. TÜİK, mahkemeyi ciddiye almadı, iddiaları ciddiye almadı. Benim tanıklığıma itiraz etti. Mahkemenin istediği verileri bile vermedi. Aslında TÜİK‘in yaptığı bu topluma saygısızlıktır, hakarettir'' dedi.Davada, eski Yargıtay üyesi davacı Seyfettin Çilesiz'in, kendisinin tanık olarak dinlenmesi ve davaya uzman olarak katılması talebinde bulunduğunu hatırlatan Aydemir, buna TÜİK'in itiraz ettiğini de belirtti. Aydemir, şöyle konuştu:
'*İtiraz edecek, ne diyecek. Yok 'Bizim eski başkanımız doğruyu mu söylüyor' diyecekler. 'Biz yanlış mı hesapladık' diyecekler. Benim iddialarımın sadece iddia olduğunu, kanıtlayamadığımı söylüyor.
"BEN O ZAMAN İSPATLARIM"
*8 bölge müdürünü aldığınız yanlış mı, 6 uzmanın rapor alıp izin aldığı yanlış mı? Bu somut bir gerçek. İddia ettiğim internet verileri ve 8 bölge müdürünü eğer mahkeme, mahkeme olsaydı dinlerdi. 6 uzmana sorar, 'Siz niye rapor aldınız kardeşim?'. Ben bunu nasıl ispatlarım? Bütün o veriler bana açılır, uzmanlar açılır ben o zaman ispatlarım.*Ben nasıl ispatlayayım. TÜİK boş konuşuyor. Ümitli değilim. Bütün bunları ciddiye almayan TÜİK kendisini ciddiye almıyorken hiçbir tepki vermeyen mahkemenin, 'Ben senden verileri istiyorum, bu verileri niye vermiyorsun?' deyip verileri alamayan mahkemenin farklı bir sonuç vereceğini sanmıyorum.