S
SoruCevap
EBU CAFER ELMECZUM HAYATI
Allahu tealanın veli kullarından Duası kabUl olan, vesile edilerek kendisinden meded umulan bir zat idi Darda kalanlara yardım ederdi Duası bereketiyle pekcok kimse sıkıntılardan kurtulmuş, niceleri de arzularına kavuşmuştu Doğum ve vefat tarihleri tesbit edilememiştir On birinci asır ortalarında vefat etmiş olup, İbni Ata'nın akranı idi Yaş, ilim ve marifet yonuyle onun emsallerindendir
İbni Hafif, Ebu'lHasan edDerrac'ın başından gecip anlattığı şu hadiseyi haber verdi: Şeyh Ebu'lHasan edDerrac buyurdu ki: Bir sene, arkadaşlarla gitmeyip, yalnız başıma hac yolculuğuna cıktım Kadisiye mescidine vardığımda, orada cuzzam hastası olan bir ihtiyar gordum Uzerinde buyuk musibet vardı Beni gorunce, selam verdi ve: Ey Ebu'lHasan! Hacca gitmek ister misin?buyurdu Ben onun bu halinden cekinerek; Evetdedim Benimle yol arkadaşı olmak ister misin?buyurdu O zaman kendi kendime; Sağlam arkadaşları terkettim de, şimdi cuzzamlı bir ihtiyarın eline duştumdedim ve ona; Yok istememdiye cevap verdim O; Sana yol arkadaşı olayımbuyurdu Ben Allah hakkı icin senin ile yol arkadaşı olmamdedim O; Ey Ebu'lHasan! Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf bir kuluyla oyle bir iş yapar; guclu kuvvetli kimse ona şaşırıp kalırbuyurdu Ben; Oyledirdedim ve onun teklifini kabUl etmeyerek yoluma devam ettim Kuşluk vaktinde istirahat icin bir yere uğramıştım Onu orada, rahat bir şekilde oturmuş vaziyette gordum Bana daha once soylediğini tekrarladı Ey Ebu'lHasan, Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf bir kuluyla oyle bir iş yapar; kuvvetli kimse buna şaşar kalırbuyurdu Ben hicbir şey soylemeden yoluma devam ettim Fakat onun hakkında bende şuphe ve tereddut meydana geldi Acele ile yoluma devam ederek, sabah vakti bir koye ulaştım Bir de ne goreyim; oradaki mescidde rahat bir şekilde oturuyordu Bana: Ey Ebu'lHasan, Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf olan kuluyla oyle bir iş yapar; kuvvetli kimse buna şaşar kalırbuyurdu Onune varıp, yuzumu onune eğdim ve ona; Allahu tealadan af ve senden ozur dilerimdedim O; Maksadın nedir?buyurdu Ben; Hata ettim, sizinle yol arkadaşı olmak istiyorumdedim O; Sen yol arkadaşı olmak istemedin ve yemin ettin Senin yeminini bozup da, seni yalancı cıkarmak istemembuyurdu Ben; Hic değilse oyle ol ki, seni her istirahat ettiğim yerde goreyimdedim O; Peki, dediğin gibi olsunbuyurdu Bu sozunu duyunca butun aclığım ve yol yorgunluğum kayboldu Tek duşuncem ve arzum, cabucak bir sonraki menzile varıp onu gormek oldu Mekkei mukerremeye ulaştığım zaman, olanları oradaki buyuk velilere anlattım EbU Bekr elKettani ve Ebu'lHasan elMuzeyyen;O anlattığın zat, EbU Cafer elMeczUm'dur Biz daima onu gormeye calışıyoruz Keşke onu bir defa olsun gorebilseydikbuyurdular Sonra kalkıp tavaf etmeye gittim Onu da tavaf eder gordum Tekrar yanlarına gelip, onu gorduğumu haber ettim Onlar; Eğer bir daha gorursen, iyi dikkat et ve bizi de cağırbuyurdular Ben de Pekideyip ayrıldım Arafat'a cıktım Sonra Mina'ya gittim Onu orada aradım, fakat bulamadım Mina'da cemre atılması yani şeytan taşlama sırasında birisi arkamdan; Selamun aleykum ey EbU Hasan!dedi Donup baktığım zaman EbU Cafer elMeczUm'u gordum Onun teveccuhleri bereketiyle o anda bende değişik haller meydana geldi VucUdumu bir titreme aldı, kendimden gecerek yere duştum Hife mescidine geldiğim zaman, olanları arkadaşlarıma anlattım Veda gununde Makamı İbrahimin arkasına gecmiş, namaz kılıyordum Birisi beni cekip; Ey Ebu'lHasan! Daha fazla dua etmek ister misin?dedi Ben de; Kat'iyyen efendim, sadece bana dua buyurun yeterdedim Buyurdu ki: Ben dua etmem Fakat sen dua et ben amin diyeyimBen uc defa dua ettim O, Aminbuyurdu Dualarımdan birisi şoyle idi:
Ya Rabbi! Kuvvetim gunden gune artsınGercekten de oyle oldu Nice seneler vaki oldu ki, ben bir gecede ertesi gunku ihtiyaclarımı topladım ve hicbir ibadette asla yorgunluk ve bıkkınlık duymadım İkinci duam: Allahu tealanın kendine giden yolu ve dervişliği bana sevdirmesi icin oldu Ondan sonra dunyada hicbir şey bana Allahu tealanın rızasından daha tatlı gelmedi Dunyayı unutup Allahu tealanın sevgi denizine daldım Ucuncu duamda da şu istekte bulundum: Ya Rabbi! Yarın mahşer gununde, insanları haşrederken, beni sevdiğin dostlarının (evliyaullahın) arasında bulundur ve bana yol ver!(Cehennem'den muhafaza et) İnanıyor ve umid ediyorum ki, inşaallah oyle olacaktır
EbU Cafer elMeczUm, cuzzamlı bir deri altına gizlenmiş, Allahu tealanın sevgili bir kulu idi Her halinde Allahu tealaya şukreder ve O'ndan gelen her şeyi severdi Hatta sevgiliden gelen musibetleri ve belaları, nimetlerinden daha cok severdi Sanki toprakla ortulmuş, kıymetli mucevherle suslu bir altındı Gittiği pekcok yerden kovulur, insanlar onu gorunce tiksinerek bakarlardı Fakat tanıyanlar, onunla goruşmek, bir teveccuhune kavuşmak, bir duasını almak icin gayret ederlerdi Peygamber efendimizin; Allahu tealanın oyle kulları vardır ki, gittikleri kapılardan kovulurlar Fakat Allahu tealaya yemin etseler, Allahu teala o şeyi yaratırhadisi şerifi, kendisinde tecelli etmişti O daima kalbi kırık, gonlu mahzUn ve Allahu tealanın zikri ile meşgUldu Duasının kabUlu, darda olan pek cok kimselere yardımı, teveccuhunun kuvvetli ve keskin olmasıyla meşhUr olmuştu Pekcok veli onu bir defa gorup, sohbetinde bulunup, teveccuhune kavuşabilmek icin dua ederdi EbU Cafer elMeczUm, Allahu tealanın; Dostlarım benim kubbelerim altındadır Benden gayrisi onları tanımazhadisi kudsisinde bildirilen, Allahu tealanın kubbeleri altında, beşeri sıfatlar icinde gizlediği ve insanların pekcoğunun tanımadığı bir veli idi
kaynaklar
1) SiretuşŞeyh elKebir EbU Abdullah; s68
2) NefehatulUns (Osmanlıca); s230
3) Tabakatı Ensari; s355
4) SıfatusSafve; c2, s99
5) HilyetulEvliya; c10, s33
6) İslam Alimleri Ansiklopedisi; c4, s43
Allahu tealanın veli kullarından Duası kabUl olan, vesile edilerek kendisinden meded umulan bir zat idi Darda kalanlara yardım ederdi Duası bereketiyle pekcok kimse sıkıntılardan kurtulmuş, niceleri de arzularına kavuşmuştu Doğum ve vefat tarihleri tesbit edilememiştir On birinci asır ortalarında vefat etmiş olup, İbni Ata'nın akranı idi Yaş, ilim ve marifet yonuyle onun emsallerindendir
İbni Hafif, Ebu'lHasan edDerrac'ın başından gecip anlattığı şu hadiseyi haber verdi: Şeyh Ebu'lHasan edDerrac buyurdu ki: Bir sene, arkadaşlarla gitmeyip, yalnız başıma hac yolculuğuna cıktım Kadisiye mescidine vardığımda, orada cuzzam hastası olan bir ihtiyar gordum Uzerinde buyuk musibet vardı Beni gorunce, selam verdi ve: Ey Ebu'lHasan! Hacca gitmek ister misin?buyurdu Ben onun bu halinden cekinerek; Evetdedim Benimle yol arkadaşı olmak ister misin?buyurdu O zaman kendi kendime; Sağlam arkadaşları terkettim de, şimdi cuzzamlı bir ihtiyarın eline duştumdedim ve ona; Yok istememdiye cevap verdim O; Sana yol arkadaşı olayımbuyurdu Ben Allah hakkı icin senin ile yol arkadaşı olmamdedim O; Ey Ebu'lHasan! Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf bir kuluyla oyle bir iş yapar; guclu kuvvetli kimse ona şaşırıp kalırbuyurdu Ben; Oyledirdedim ve onun teklifini kabUl etmeyerek yoluma devam ettim Kuşluk vaktinde istirahat icin bir yere uğramıştım Onu orada, rahat bir şekilde oturmuş vaziyette gordum Bana daha once soylediğini tekrarladı Ey Ebu'lHasan, Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf bir kuluyla oyle bir iş yapar; kuvvetli kimse buna şaşar kalırbuyurdu Ben hicbir şey soylemeden yoluma devam ettim Fakat onun hakkında bende şuphe ve tereddut meydana geldi Acele ile yoluma devam ederek, sabah vakti bir koye ulaştım Bir de ne goreyim; oradaki mescidde rahat bir şekilde oturuyordu Bana: Ey Ebu'lHasan, Allahu teala oyle şeylere kadirdir ki, zayıf olan kuluyla oyle bir iş yapar; kuvvetli kimse buna şaşar kalırbuyurdu Onune varıp, yuzumu onune eğdim ve ona; Allahu tealadan af ve senden ozur dilerimdedim O; Maksadın nedir?buyurdu Ben; Hata ettim, sizinle yol arkadaşı olmak istiyorumdedim O; Sen yol arkadaşı olmak istemedin ve yemin ettin Senin yeminini bozup da, seni yalancı cıkarmak istemembuyurdu Ben; Hic değilse oyle ol ki, seni her istirahat ettiğim yerde goreyimdedim O; Peki, dediğin gibi olsunbuyurdu Bu sozunu duyunca butun aclığım ve yol yorgunluğum kayboldu Tek duşuncem ve arzum, cabucak bir sonraki menzile varıp onu gormek oldu Mekkei mukerremeye ulaştığım zaman, olanları oradaki buyuk velilere anlattım EbU Bekr elKettani ve Ebu'lHasan elMuzeyyen;O anlattığın zat, EbU Cafer elMeczUm'dur Biz daima onu gormeye calışıyoruz Keşke onu bir defa olsun gorebilseydikbuyurdular Sonra kalkıp tavaf etmeye gittim Onu da tavaf eder gordum Tekrar yanlarına gelip, onu gorduğumu haber ettim Onlar; Eğer bir daha gorursen, iyi dikkat et ve bizi de cağırbuyurdular Ben de Pekideyip ayrıldım Arafat'a cıktım Sonra Mina'ya gittim Onu orada aradım, fakat bulamadım Mina'da cemre atılması yani şeytan taşlama sırasında birisi arkamdan; Selamun aleykum ey EbU Hasan!dedi Donup baktığım zaman EbU Cafer elMeczUm'u gordum Onun teveccuhleri bereketiyle o anda bende değişik haller meydana geldi VucUdumu bir titreme aldı, kendimden gecerek yere duştum Hife mescidine geldiğim zaman, olanları arkadaşlarıma anlattım Veda gununde Makamı İbrahimin arkasına gecmiş, namaz kılıyordum Birisi beni cekip; Ey Ebu'lHasan! Daha fazla dua etmek ister misin?dedi Ben de; Kat'iyyen efendim, sadece bana dua buyurun yeterdedim Buyurdu ki: Ben dua etmem Fakat sen dua et ben amin diyeyimBen uc defa dua ettim O, Aminbuyurdu Dualarımdan birisi şoyle idi:
Ya Rabbi! Kuvvetim gunden gune artsınGercekten de oyle oldu Nice seneler vaki oldu ki, ben bir gecede ertesi gunku ihtiyaclarımı topladım ve hicbir ibadette asla yorgunluk ve bıkkınlık duymadım İkinci duam: Allahu tealanın kendine giden yolu ve dervişliği bana sevdirmesi icin oldu Ondan sonra dunyada hicbir şey bana Allahu tealanın rızasından daha tatlı gelmedi Dunyayı unutup Allahu tealanın sevgi denizine daldım Ucuncu duamda da şu istekte bulundum: Ya Rabbi! Yarın mahşer gununde, insanları haşrederken, beni sevdiğin dostlarının (evliyaullahın) arasında bulundur ve bana yol ver!(Cehennem'den muhafaza et) İnanıyor ve umid ediyorum ki, inşaallah oyle olacaktır
EbU Cafer elMeczUm, cuzzamlı bir deri altına gizlenmiş, Allahu tealanın sevgili bir kulu idi Her halinde Allahu tealaya şukreder ve O'ndan gelen her şeyi severdi Hatta sevgiliden gelen musibetleri ve belaları, nimetlerinden daha cok severdi Sanki toprakla ortulmuş, kıymetli mucevherle suslu bir altındı Gittiği pekcok yerden kovulur, insanlar onu gorunce tiksinerek bakarlardı Fakat tanıyanlar, onunla goruşmek, bir teveccuhune kavuşmak, bir duasını almak icin gayret ederlerdi Peygamber efendimizin; Allahu tealanın oyle kulları vardır ki, gittikleri kapılardan kovulurlar Fakat Allahu tealaya yemin etseler, Allahu teala o şeyi yaratırhadisi şerifi, kendisinde tecelli etmişti O daima kalbi kırık, gonlu mahzUn ve Allahu tealanın zikri ile meşgUldu Duasının kabUlu, darda olan pek cok kimselere yardımı, teveccuhunun kuvvetli ve keskin olmasıyla meşhUr olmuştu Pekcok veli onu bir defa gorup, sohbetinde bulunup, teveccuhune kavuşabilmek icin dua ederdi EbU Cafer elMeczUm, Allahu tealanın; Dostlarım benim kubbelerim altındadır Benden gayrisi onları tanımazhadisi kudsisinde bildirilen, Allahu tealanın kubbeleri altında, beşeri sıfatlar icinde gizlediği ve insanların pekcoğunun tanımadığı bir veli idi
kaynaklar
1) SiretuşŞeyh elKebir EbU Abdullah; s68
2) NefehatulUns (Osmanlıca); s230
3) Tabakatı Ensari; s355
4) SıfatusSafve; c2, s99
5) HilyetulEvliya; c10, s33
6) İslam Alimleri Ansiklopedisi; c4, s43