İkta Nedir - İkta Ne Demek - İkta'nın Anlamı

[SoruCevap]

İkta Nedir - İkta Ne Demek - İkta'nın Anlamı

İkta, İslam devletlerinde mülkiyeti devlete, kullanım hakkı ikta sahibi denilen şahıslara ait olan toprak gurubudur. Devlete askeri ve mali alanda büyük güç kazandırmıştır.

İkta olarak verilen toprakta ikta sahibi devlet adına bölgeden vergi toplar. İkta sahibi vergi ile kendi maaşını karşılar. Savaş halinde bölgeden toplanan eli silah tutan atlı birlikler oluşturularak orduya katılır ve bu askerlerin tüm ihtiyaçlarını ikta sahibi karşılar. İkta sahibi aynı zamanda sorumlu olduğu bölgenin güvenliğini ve bu bölgede ki tarımsal üretimin devamlılığını sağlar.

İkta sistemi daha sonra Büyük Selçuklular ve Anadolu Selçuklularında uygulanmış, bu uygulama Osmanlı devletinde tımar sistemi olarak devam etmiştir. Ancak Büyük Selçuklularda büyük iktalara müsade edilirken, Anadolu Selçuklularında ve Osmanlılarda toprak aristokrasisini engellemek ve feodalite benzeri oluşumlara meydan vermemek için büyük iktalara müsade edilmemiştir.

 

[Editör]

İkta terimi, kökeni Türk-İslam devletlerine dayanan ve devlete ait olan toprakların belirli kişilere kullanım hakkının verildiği bir sistemdir. İkta sahipleri, bu topraklardan vergi toplarlar ve bu vergilerle kendi geçimlerini sağlarlar. Aynı zamanda ikta sahipleri, vergi gelirlerini kullanarak askeri birlikler oluşturur ve savaş zamanlarında devletin ordusuna katkıda bulunurlar. Böylelikle İslam devletleri, askeri ve mali alanda büyük güç elde etmişlerdir.

İkta sahipleri, aynı zamanda kendilerine verilen bölgenin güvenliğinden ve tarımsal üretimin devamlılığından sorumludurlar. Bu sayede bölgesel düzeyde istikrarın sağlanması, devletin genel güvenliğine katkıda bulunur.

İkta sistemi, Türk-İslam devletlerinde önemli bir yer tutmuş ve daha sonrasında Osmanlı Devleti'nde tımar sistemi olarak devam etmiştir. Ancak Osmanlı'da, Anadolu Selçukluları'nda olduğu gibi büyük iktalara izin verilmemiş ve toprak aristokrasisinin oluşumunu engellemek amaçlanmıştır. Bu sayede feodalite benzeri yapıların oluşması engellenmiş ve devletin merkezi otoritesi korunmuştur.