S
SoruCevap
Obezitenin nedenleri arasında psikolojik faktörler ne ölçüde etkilidir?
Fiziksel nedenlerinin yanında obezitenin psikolojik etmenlerden de meydana geldiği dürtüsel yemek yeme ile de bağlantısı olduğu biliniyor. Sonuçta yemek yeme bir davranış biçimi. Yüzyılımızın başına kadar insan davranışlarında esas mekanizma 'dürtü' olarak tanımlanıyordu. Davranışlarda dürtülerin itici rol oynadığı biliniyor ve bu davranışların öğrenilemediği tartışılıyordu. Oysa yapılan kapsamlı araştırma ve deneyler dürtülerin sonucu meydana gelen davranışların öğrenildiğini ve bu nedenle dürtülerin davranış boyutunda kontrol edilebildiğini gösteriyor. Bilindiği gibi öğrenme çocuklukta başlıyor ve ergenlik çağına genele kadar çocuk pek çok temel karakteristiği öğreniyor Günümüzde dürtü kontrolü özellikle isteklerini erteleyemeyen ve erken yaşlarda bazı kurallara alıştırılmayan çocuklarda ortaya çıkıyor. Bu kontrolsüzlük (dürtü kontrol problemleri) özellikle yemek davranışının verdiği haz ile birleştiğinde karşımıza obezite sorunu çıkabiliyor. Bunun yanı sıra dürtü kontrol problemi bulunmaksızın kişiler haz verici davranışları öğrenerek stres anında bu davranışı savunma olarak kullanabiliyorlar. Örneğin sıkıntı anında çikolata yiyen bir çocuk bundan mutlu olup her streste önce çikolataya sonra bunu genelleştirerek tüm besinlere yönelebiliyor. Özellikle dürtüsel yemede ve haz verici yemede en çok ve çabuk tüketilen gıdaların yüksek kalori düzeyine sahip olduğu düşünüldüğünde çocuklarda obezitenin artmasını pek de şaşırtıcı görmemek gerekiyor.
Fiziksel nedenlerinin yanında obezitenin psikolojik etmenlerden de meydana geldiği dürtüsel yemek yeme ile de bağlantısı olduğu biliniyor. Sonuçta yemek yeme bir davranış biçimi. Yüzyılımızın başına kadar insan davranışlarında esas mekanizma 'dürtü' olarak tanımlanıyordu. Davranışlarda dürtülerin itici rol oynadığı biliniyor ve bu davranışların öğrenilemediği tartışılıyordu. Oysa yapılan kapsamlı araştırma ve deneyler dürtülerin sonucu meydana gelen davranışların öğrenildiğini ve bu nedenle dürtülerin davranış boyutunda kontrol edilebildiğini gösteriyor. Bilindiği gibi öğrenme çocuklukta başlıyor ve ergenlik çağına genele kadar çocuk pek çok temel karakteristiği öğreniyor Günümüzde dürtü kontrolü özellikle isteklerini erteleyemeyen ve erken yaşlarda bazı kurallara alıştırılmayan çocuklarda ortaya çıkıyor. Bu kontrolsüzlük (dürtü kontrol problemleri) özellikle yemek davranışının verdiği haz ile birleştiğinde karşımıza obezite sorunu çıkabiliyor. Bunun yanı sıra dürtü kontrol problemi bulunmaksızın kişiler haz verici davranışları öğrenerek stres anında bu davranışı savunma olarak kullanabiliyorlar. Örneğin sıkıntı anında çikolata yiyen bir çocuk bundan mutlu olup her streste önce çikolataya sonra bunu genelleştirerek tüm besinlere yönelebiliyor. Özellikle dürtüsel yemede ve haz verici yemede en çok ve çabuk tüketilen gıdaların yüksek kalori düzeyine sahip olduğu düşünüldüğünde çocuklarda obezitenin artmasını pek de şaşırtıcı görmemek gerekiyor.