H
haberci
Yaklaşık 20 sayfadan oluşan Çarpıcı analizde, 'Modern İran'da İstihbaratın Doğuşu', 'İran İslam Cumhuriyeti: Kutsal Devlet, İslami İstihbarat' ve 'Alternatif İstihbarat: DMO İstihbarat Teşkilatı ve Yıkıcı Rekabet' başlıkları altında önemli tespitler yer aldı.ESKİ İSTİHBARATIN ZAAFİYETLERİMakalede, İran istihbarat mekanizmasının yaklaşık yüz yıllık geçmişinin olduğuna dikkat çekilirken, İran istihbarat teşkilatı SAVAK'ın özellikle 2'nci Pehlevi döneminde ulusal çıkarlar yerine hanedenı korumaya yönelik çalışmalarının zararları vurgulandı. Analizde, "SAVAK, geniş mali kaynaklara, siyasi otoritenin desteğine ve güçlü uluslararası aktörlerin teknik yardımlarına sahip olmasına rağmen özellikle iç güvenlik faaliyetlerinde yaşadığı çöküşle rejimin de sonunu hazırlamıştır" denildi.DEVRİM SONRASI İSTİHBARATİslam Devrimi'nin yeni bir döneme adım atmayı hedeflemesine rağmen, SAVAK'ın içerisinde bulunan sorunların yeni rejime de taşındığı belirtilerek, "Devrim liderlerinin, 2 bin 500 yıllık monarşiyi yıkma iddialarına rağmen eski SAVAK mensuplarının yeni düzene uyum sağlaması ve bu kurumun daha geniş kapsamlı bir bakanlık olarak yeniden yapılandırılması dikkat çekicidir. Öte yandan güvenlik kurumlarının başına yetkin din bilginlerinin getirilmesi de beklenen etik kriterleri ya da başarıyı sağlamamıştır" ifadeleri kullanıldı.ÇİN İLE RUSYA İLE DERİNLEŞEN İLİŞKİLERİslam Cumhuriyetinin ana istihbarat aygıtı olan İstihbarat Bakanlığı'nın 1990'lı yıllarda siyasallaşması ile birlikte 2000'li yılların başında yerini Devrim Muhafızları Ordusuna (DMO) bıraktığına dikkat çekilen analizde, DMO'nun iç güç mücadelesinde önemli güvenlik ve istihbarat açıklarına yol açtığı belirtildi. Makalede, "Nükleer tesisler, üst düzey askerî yetkililer ve bilim insanlarına yönelik saldırılar; ülkenin güvenlik imajını derinden sarsmıştır. Son olarak 2024 yılında İsrail'le artan çatışmalar ve Haniye suikastı, İsrail'in İran topraklarındaki operasyonlarının zirve noktası olmuştur. İran, bu zayıflıkları gidermek için son 10 yılda Çin ve Rusya ile derinleşen teknolojik iş birliği çabalarına ağırlık verse de şu ana kadar beklenen sonuçlara ulaşamamıştır" diye belirtildi.