S
SoruCevap
6Organ Nakli Nedir?
Organ naklinin gerçekleşebilmesi için öncelikle naklin gerçekleşeceği organı verecek olan bir donör ve bu organı alacak olan alıcı bulunması gerekmektedir Organ nakli ise donör tarafından verilecek olan sağlam bir organ ya da organ parçasının alıcıda bulunan hasarlı ya da çalışmayan organın yerine konmasıdır Organ naklinde organı verecek olan donör hayatta ya da kadavra olabilir Kalp ve pankreas gibi organlar kadavradan nakledilmek zorunda iken diğer organlar hayattaki bireylerden de nakledilebilmektedir
Organ naklinin yapılması için aranan unsurlara bakmak gerekirse; ilk olarak bir zorunluluk hali bulunmalıdır ve hastanın bu tedavi ile iyileşeceğine dair inancın bulunması gerekmektedir Bununla birlikte organı verecek kişi ve hastanın da bu nakle rızasının bulunması gerekmektedir Türkiye’de hayatta olan bir bireyden bir hastaya yapılan organ nakli operasyonlar %75 – 80 aralığında ise yurt dışında bu oran ortalama %25 civarındadır Ve kadavradan yapılan nakiller ise % 75 – 80 civarındadır
İtalyan cerrah Baronio’nun dikkatli bir şekilde gerçekleştirilecek ameliyat sonrası hasta vücudundan alınacak bir deri parçasının yine aynı kişiye nakledilebileceğini belirttiğinde on sekizinci yüzyılda idi
Organ nakli amacıyla yapılan çalışmalar öncelikli olarak önce hayvanlar üzerinde başlamış ve sonrasında insanlarda organ nakli denemeleri yapılmıştır Böbrek nakli ise 1956 tarihinde Dr Muray ve arkadaşları tarafından gerçekleştirilmiştir
6Organ Naklinin Tarihi
17 yüzyıl ’da ilk deri nakli işlemi gerçekleştirilmiştir 1912’ye gelindiğinde ise Alexis Carrel köpeklerde böbrek naklini gerçekleştirmiştir Ve bu çalışma ile Nobel Ödülü almıştır 1916’da ise insana ilk böbrek nakli çalışası yapılsa da insandan insana yapılan ilk böbrek nakli ameliyatı 1933’te yapılmıştır Ancak başarılı olan ilk böbrek nakli ameliyatına bakıldığında bu ameliyat 1954’te gerçekleşmiştir Tek yumurta ikizlerinde gerçekleştirilen bu çalışma 1990 senesinde Nobel Tıp Ödülü almıştır
Türkiye’de Organ Nakli
İlk kez 22 Kasım 1968 tarihinde Ankara Yüksek İhtisas Hastanesinde kalp nakli gerçekleştirilmiş olsa da ameliyat hastanın kaybı ile sonuçlanmıştır İlk başarılı organ nakli ise Dr Mehmet Haberal’ın gerçekleştirdiği bir anneden oğula aktarılan böbrek ile olmuştur Bunu ise 1978’De kadavradan yapılan böbrek nakli işlemiştir Yine aynı ekipçe gerçekleştirilen karaciğer nakli ile devam etmiştir
6Kimler donör olabilir?
Sağlık Bakanlığı yönetmeliğine göre dördüncü dereceye dek akrabalar arasında nakil gerçekleştirilebilmektedir Aynı zamanda Bölgesel Etik Kurulu onayı ile beraber akraba olmayan bireylerden de nakiller gerçekleştirilebilmektedir Yine organ nakli bakımından çapraz nakil değişimi de denilen donör değişimleri de yasal olanaklarla gerçekleştirilebilmektedir
6Organ Nakli Nasıl Yapılır?
Eğer kişi vefatından sonra organlarını bağışlayacaksa bu durumda yasalarda yer aldığı üzere bu işlemi iki tanıkla birlikte öldükten sonra organlarını bağışladığını belirten belgeyi doldurduktan sonra yetkili kuruma teslim ederek bağış işlemini gerçekleştirmiş olur Bu durumda sürücü belgelerinde de organlarını bağışladığına dair olan bölümün işaretlenmiş olması gerekmektedir Belge kişinin yanında bulundurduğu takdirde bağış işlemi gerçekleştirilebilmektedir Ancak kişi bağış kararı aldıktan sonra vazgeçme imkanına da sahiptir
Organ naklinin gerçekleşebilmesi için öncelikle naklin gerçekleşeceği organı verecek olan bir donör ve bu organı alacak olan alıcı bulunması gerekmektedir Organ nakli ise donör tarafından verilecek olan sağlam bir organ ya da organ parçasının alıcıda bulunan hasarlı ya da çalışmayan organın yerine konmasıdır Organ naklinde organı verecek olan donör hayatta ya da kadavra olabilir Kalp ve pankreas gibi organlar kadavradan nakledilmek zorunda iken diğer organlar hayattaki bireylerden de nakledilebilmektedir
Organ naklinin yapılması için aranan unsurlara bakmak gerekirse; ilk olarak bir zorunluluk hali bulunmalıdır ve hastanın bu tedavi ile iyileşeceğine dair inancın bulunması gerekmektedir Bununla birlikte organı verecek kişi ve hastanın da bu nakle rızasının bulunması gerekmektedir Türkiye’de hayatta olan bir bireyden bir hastaya yapılan organ nakli operasyonlar %75 – 80 aralığında ise yurt dışında bu oran ortalama %25 civarındadır Ve kadavradan yapılan nakiller ise % 75 – 80 civarındadır
İtalyan cerrah Baronio’nun dikkatli bir şekilde gerçekleştirilecek ameliyat sonrası hasta vücudundan alınacak bir deri parçasının yine aynı kişiye nakledilebileceğini belirttiğinde on sekizinci yüzyılda idi
Organ nakli amacıyla yapılan çalışmalar öncelikli olarak önce hayvanlar üzerinde başlamış ve sonrasında insanlarda organ nakli denemeleri yapılmıştır Böbrek nakli ise 1956 tarihinde Dr Muray ve arkadaşları tarafından gerçekleştirilmiştir
6Organ Naklinin Tarihi
17 yüzyıl ’da ilk deri nakli işlemi gerçekleştirilmiştir 1912’ye gelindiğinde ise Alexis Carrel köpeklerde böbrek naklini gerçekleştirmiştir Ve bu çalışma ile Nobel Ödülü almıştır 1916’da ise insana ilk böbrek nakli çalışası yapılsa da insandan insana yapılan ilk böbrek nakli ameliyatı 1933’te yapılmıştır Ancak başarılı olan ilk böbrek nakli ameliyatına bakıldığında bu ameliyat 1954’te gerçekleşmiştir Tek yumurta ikizlerinde gerçekleştirilen bu çalışma 1990 senesinde Nobel Tıp Ödülü almıştır
Türkiye’de Organ Nakli
İlk kez 22 Kasım 1968 tarihinde Ankara Yüksek İhtisas Hastanesinde kalp nakli gerçekleştirilmiş olsa da ameliyat hastanın kaybı ile sonuçlanmıştır İlk başarılı organ nakli ise Dr Mehmet Haberal’ın gerçekleştirdiği bir anneden oğula aktarılan böbrek ile olmuştur Bunu ise 1978’De kadavradan yapılan böbrek nakli işlemiştir Yine aynı ekipçe gerçekleştirilen karaciğer nakli ile devam etmiştir
6Kimler donör olabilir?
Sağlık Bakanlığı yönetmeliğine göre dördüncü dereceye dek akrabalar arasında nakil gerçekleştirilebilmektedir Aynı zamanda Bölgesel Etik Kurulu onayı ile beraber akraba olmayan bireylerden de nakiller gerçekleştirilebilmektedir Yine organ nakli bakımından çapraz nakil değişimi de denilen donör değişimleri de yasal olanaklarla gerçekleştirilebilmektedir
6Organ Nakli Nasıl Yapılır?
Eğer kişi vefatından sonra organlarını bağışlayacaksa bu durumda yasalarda yer aldığı üzere bu işlemi iki tanıkla birlikte öldükten sonra organlarını bağışladığını belirten belgeyi doldurduktan sonra yetkili kuruma teslim ederek bağış işlemini gerçekleştirmiş olur Bu durumda sürücü belgelerinde de organlarını bağışladığına dair olan bölümün işaretlenmiş olması gerekmektedir Belge kişinin yanında bulundurduğu takdirde bağış işlemi gerçekleştirilebilmektedir Ancak kişi bağış kararı aldıktan sonra vazgeçme imkanına da sahiptir